"سیزده به در، نماد ایستادگی فرهنگی مردم در برابر < رژیم اسلامی >".
۳۷ سال مخالفت حکومت <رژیم> اسلامی با سنتها و مراسم دیرین ایرانیان چون سیزده به در و چهارشنبه سوری، چیزی از شور و شوق مردم برای برگزاری این مراسم کم نکرده است.
به آب انداختن سبزهای که در خانه سبز شده و ۱۳ روز جلوهبخش سفره هفتسین بوده است، گره زدن سبزه برای "باز شدن بخت" یا همان "شکستن طلسم تنهایی"، بیرون رفتن از خانه حتی برای چند ساعت به منظور رد کردن "نحسی" سیزده، رسمهای دیرینه سیزده بهدر هستند.
< رژیم > اسلامی اما در ۳۷ سال گذشته با "خرافه" نامیدن این آیینها آن را به چماقی برای کوبیدن بر سر مردم تبدیل کرده است؛ مردمی که همه ساله چنین مراسمی را نه الزاما از روی اعتقاد بلکه تنها به خاطر بزرگداشت سنتی دیرین پاس میدارند.
منکوب کردن یک سنت با چماق "خرافه" از سوی < رژیمی > که در بسیاری موارد خود منشأ انتشار خرافات است اما کمی عجیب به نظر میرسد.
مهرداد درویشپور جامعهشناس مقیم استکهلم میگوید: «حکومتی که میگوید رهبرش را در ماه شب چهارده دیده یا هاله نور بر سر رئیس جمهورش!! است و یا امامزاده سیار میسازد و انواع و اقسام خرافات را تبلیغ میکند، مضحک است که مدعی شود علت مخالفتش با این مراسم به خاطر خرافی بودن آن است.»
این جامعهشناس معتقد است دلیل اصلی مخالفت <رژیم> اسلامی با این مراسم و آیینها نه "خرافی بودن" بلکه "غیر اسلامی" بودن آنهاست: «آنچه اساسا دلیل مخالفت حکومت است این است که آنها را سنتهایی میداند غیراسلامی که ربطی به اسلام ندارد و بسیاری از آنها یا به آیین زرتشت و یا به یک سنت ایرانی پیش از اسلام مرتبط است.
از این نظر فکر میکند تلاشش برای اسلامیزه کردن فرهنگ جامعه با مهمترین نمادهای جشنهای ملی در تضاد قرار میگیرد. اگر حکومتی که تلاش برای اسلامیزه کردن جامعه دارد نتواند سیزده بهدر یا چهارشنبه سوری و یا عید نوروز را اسلامیزه بکند، این نشان میدهد که قدرت چیرگی فرهنگی بر این ملت را ندارد.»
ترس از هرگونه شادی جمعی
با نگاهی به نوع مخالفت <رژیم امروز> ایران با مراسم آیینی به راحتی میتوان دریافت که اکثر این مخالفتها با مراسمی است که در آن مردم باید از خانه بیرون بیایند و نوعی جشن همگانی یا خیابانی برگزار کنند؛ همان چیزی که در چهارشنبه سوری و سیزده بهدر اتفاق میافتد.
در مقابل، آیینی چون شب یلدا (بلندترین شب سال) که در آن مردم در خانهها جمع میشوند هیچگاه با مخالفت جدی حکومت روبرو نبوده است.
ترس از هرگونه شادی جمعی
با نگاهی به نوع مخالفت <رژیم امروز> ایران با مراسم آیینی به راحتی میتوان دریافت که اکثر این مخالفتها با مراسمی است که در آن مردم باید از خانه بیرون بیایند و نوعی جشن همگانی یا خیابانی برگزار کنند؛ همان چیزی که در چهارشنبه سوری و سیزده بهدر اتفاق میافتد.
در مقابل، آیینی چون شب یلدا (بلندترین شب سال) که در آن مردم در خانهها جمع میشوند هیچگاه با مخالفت جدی حکومت روبرو نبوده است.
مهرداد درویشپور برگزاری این مراسم از سوی مردم را نوعی "ایستادگی فرهنگی" در مقابل ارزشهای حکومتی میداند که نماد بیرونی و اجتماعی دارند و به همین دلیل < رژیم اسلامی> دوست ندارد آنها را شاهد باشد.
درویشپور میگوید وقتی میلیونها نفر به سیزده بهدر میروند یا برای چهارشنبه سوری به خیابانها میآیند، در حقیقت برای برگزاری مراسمی تلاش میکنند که "آشکارا رنگ و بوی غیراسلامی و یا در واقع غیردینی دارند و در واقع یک نوع سیلی به صورت ارزشهای اسلامی هستند".مقابله با غمپرستی توصیهشده از سوی <رژیم>.
تشویق و ترغیب مردم به برگزاری مراسم و آیینهایی که نه با جشن و سرور بلکه با گریه و اندوه پیوند دارند، سیاست همیشگی بخش فرهنگی < رژیم > اسلامی بوده است.
برای مثال میتوان به لغو تعطیلی روز تولد امام رضا، امام هشتم شیعیان که عید نسبتا بزرگی لااقل در شهر مشهد بود و به جای آن تعطیل کردن روز کشته شدن این امام شیعیان و برگزاری مراسم سوگواری در این روز اشاره کرد.
مهرداد درویشپور درباره اصرار مردم بر برگزاری جشنهای شاد میگوید: «در حکومتی که غم پرستی و غمبارگی به یک ارزش تبدیل شده و گریه و زاری و غمبارگی سوژه فعالیتهای <رژیم> است، مردم از هر فرصتی برای شادی استفاده میکنند و به ویژه سیزده بهدر و چهارشنبه سوری دوتا از فرصتهاییست که مردم میتوانند با وجد و شادی و تفریح در واقع هم به سلامت روح و روان خودشان بپردازند و هم بتوانند با این همه فشارهای سنگینی که در جامعه هست مقابله کنند.»
سیزدهمین روز فروردین چه نحس باشد و چه سعد، چه جشن اختتامیه نوروز باشد و چه آغاز سال کاری نو، روز طبیعت باشد یا روز تخریب طبیعت، برای مردم ایران "سیزده بهدر" است و آنگونه که تاریخ نشان داده "سیزدهبهدر" نیز باقی خواهد ماند.
________________________________________
سیزده بدر خیس
سیزدهم فروردین، آخرین روز جشنهای نوروزی است. در این روز مردم بنا بر سنتی دیرینه از خانهها بیرون و به دشت، صحرا و باغ میروند تا آخرین روز عید را در طبیعت و در کنار سبزه و آب روان چشمهها و جویبارها به شادی و خوشی بگذرانند. امسال علیرغم نامساعد بودن هوا در تهران و دیگر شهرها مردم باز هم روز سیزده را در دل طبیعت بدر کردند.
_________________________________